KADINLAR ÜRETİYOR, YÖRESEL EKMEKLER MER-EK’TE SATILIYOR
120 YILLIK
MAZİSİ OLAN EKŞİ MAYALI GİRİT EKMEĞİ İLE KÜLTÜRÜMÜZDE VAR OLAN YUFKA EKMEK
BÜYÜKŞEHİR’İN MER-EK BÜFELERİNDE
Mersin
Büyükşehir Belediyesi MER-EK Halk Ekmek Büfelerinde kadınların odun ateşinde
pişirdiği yöresel yufka ekmekler ile Giritli köyü olarak
bilinen Bağcılar İhsaniye (Melemez) Mahallesi’nde üretilen ve 120 yıllık mazisi
olan Girit ekmeklerinin de satışı yapılıyor. Mersinden Kadın Kooperatifi ile
Akdeniz Renkli Eller Kadın Girişimi Üretimi ve İşletme Kooperatifi’nin güç
birliğiyle başlatılan çalışma kapsamında, kadınların ürettiği ekmekleri yine
kadın büfe işletmecileri satıyor.
Türkiye’nin
tek Giritli köyü olarak bilinen Akdeniz ilçesi Bağcılar İhsaniye (Melemez)
Mahallesi’ndeki kadınların ürettiği ve 120 yıllık mazisi olan ekşi mayalı Girit
ekmekleri ile 4 farklı mahallede yaşayan kadınların odun ateşinde pişirdiği yufka
ekmekler, Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin MER-EK Halk Ekmek Büfelerinde
satılıyor. Mersinden Kadın Kooperatifi ile Akdeniz Renkli Eller Kadın Girişimi
Üretim ve İşletme Kooperatifi’nin güç birliğiyle ürettiklerini satma imkanı
bulan kadınlar, bu sayede hem kazanç sağlıyor hem de kültürlerini yaşatıyor.
Kooperatifler,
kadınlarla Büyükşehir arasında köprü oldu
Kentin
farklı noktalarındaki kadınlar bulundukları mahallelerde ekmek üretiyor. Kimi
yöresel yufka ekmeklerin üretimini sürdürürken, kimi ise ekşi mayalı Girit
ekmeklerini yaşatıyor. Kırsal mahallelerde ürettikleri bu ekmekleri satma olanağı
bulamayan kadınlar, kentteki kadın kooperatifleri bünyesindeki diğer kadınlarla
üretim ve dayanışma sürecine girdi. Mersinden Kadın Kooperatifi, yufka ekmek
üreten kadınlar için çalışma başlatırken; Akdeniz Renkli Eller Kadın Girişimi
Üretim ve İşletme Kooperatifi ise ekşi mayalı Girit ekmeğini üreten kadınlar
için kolları sıvadı. İki kooperatif güç birliği yaparak, üretici kadınlar ile
Mersin Büyükşehir Belediyesi arasında köprü kurdu. Kadınların ürettiği
ekmekler, bu sayede 4 merkez ilçenin 40noktasındaki Büyükşehir’in MER-EK Halk
Ekmek Büfelerinde satılmaya başladı.
Bir mahallede
yaşatılan kültür artık kentin tamamına yayıldı
Büyükşehir
Belediyesi ile kadın kooperatiflerinin başlattığı çalışma sayesinde kültürler
de yaşatılıyor. Mübadele zamanı evini ve eşyalarını bırakan Girit göçmenlerinin
yanlarında getirdikleri bir yumruk boyutundaki ekşi maya zamanla büyüdü,
çoğaldı. 120 yıllık geçmişe sahip ekşi mayalı Girit ekmeği, eldeki tek miras
olarak kaldı. Kadınlar, tutundukları tek mirası yaşatabilmek için yazın sıcak,
kışın soğuk demeden fırının başına geçti. Yıllarca ufacık bir mahallede
yaşatılan kültür artık kentin tamamına yayıldı.
Yufka ekmekler
kadınlara ‘ekmek kapısı’ oldu
Yufka
ekmek üreten kadınlara da Mersin’den bir umut doğdu. Artık kazanç getirmediği
için yufka ekmeği evlerinde yalnızca ailesi için üretmeye başlayan veya bu
üretimden sınırlı kazancı olan kadınlar, yeniden bir araya gelip ekmek üretimine
başladı. Bir ocağın etrafında toplanan kadınlar hamurlarını açıp sacın üzerine
sürdü. Pişen ekmekler üst üste konup MER-EK’e gönderildi. MER-EK’in araçlarıyla
ekmek büfelerine dağıtılan ekmekler satışa sunuldu. Satılan ekmekler, hem büfe
işletmecisi kadınlara hem de üretici kadınlara kazanç sağladı. Bu sayede
yörenin önemli bir kültürü olan yufka ekmeklere kent merkezinde yaşayanlar da
rahatça ulaşabilme imkanı buldu.
“Kooperatifler
arası iş birliği sağlamış olduk”
Mersinden
Kadın Kooperatifi Başkanı Meral Seçer, kadın kooperatifleriyle işbirliği
içerisinde olduklarını vurgulayarak, “Kurum
ve kuruluşlarla da işbirliği yaparak hem kendi kooperatifimiz hem diğer kadın
kooperatiflerinin güçlenmesi ve sürdürülebilir olabilmesi için projelerde
birbirimize destek veriyoruz. Bu maksatla bir tarafı Girit köyüne de bağlı olan
Akdeniz Renkli Eller Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi, Girit’in
geleneksel yöntemlerle ürettikleri kendilerine has ekmeklerini üretmeleri ve bunu
kooperatif tarafından pazarlama isteklerini bize iletmişlerdi” dedi.
Meral
Seçer, bu süreci Akdeniz Renkli Eller Kadın Girişimi Üretim ve İşletme
Kooperatifi ile birlikte sürdürdüklerini ve MER-EK’in Girit ekmeğinin
pazarlanması konusunda bir proje geliştirdiğini sözlerine ekledi. Seçer, “Böylelikle hem kooperatifler arası
işbirliğini hem evde gizli kadın işgücünün ekonomik değere dönüşmesini sağlamış
olduk. Yani kadınlarımız burada kendilerine ek bir gelir elde ettiler. Bunların
kooperatif aracılığıyla olması ve bunun yerel yönetim tarafından desteklenmiş
olması işimizi çok kolaylaştırdı. Çünkü ekmeğin üretiminden pazarlama noktasına
kadar olan süreçte hep bir kadın emeği var ve kadınların toplumda ekonomik
olarak var olma isteği de desteklenmiş oldu. Bu konuda MER-EK ve çalışanlarına,
Mersin Büyükşehir Belediyesi’ne çok teşekkür ediyoruz” diye konuştu.
“MER-EK’le
birlikte ekmeklerimiz daha fazla insana ulaşmaya başladı”
Mersinden
Kadın Kooperatifi Yönetim Kurulu Üyesi Eylem Bozdoğan, 4 farklı mahallede kadınların
yaptığı yufka ekmeklerin kooperatif aracılığıyla MER-EK Büfelerine ulaştığını
belirterek, “Kültürümüzde olan ve komşu
kadınların bir araya gelip imece usulü odun ateşinde yaptıkları yufka ekmek
kadınlar için bir ek gelir kaynağı olsun istedik. Bu düşüncemize Mersin
Büyükşehir Belediyesi sahip çıktı. Bu ekmeklerin MER-EK Büfelerinde daha geniş
bir alana yayılmasını sağladılar. Açılan bu ekmekler kooperatifimizin
organizasyonuyla, MER-EK’in büfelerine dağıtılıyor. Bu tabii ki ekip ruhunu da
geliştirdi. MER-EK’le birlikte ekmeklerimiz aslında daha fazla insana ulaşmaya
başladı. Büfelerde satılmasıyla birlikte daha rahat ulaşmaya başladılar ve
talep arttı. Talep arttıkça da kadınlarımız daha fazla kazanmaya başladı”
dedi.
“120 yıllık
Girit ekmeğimizi köyümüzde yapıyoruz ve pazarlama fırsatı bulduk”
Akdeniz
Renkli Eller Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi Başkanı Zehra Yılmaz,
ekşi mayalı Girit ekmeğinin tarihinden de bahsederek, “1897-98 yıllarında büyüklerimiz Girit adasından buraya gelmek zorunda
kaldıklarında kültürümüzden birer parça getirirken, ekmeğimizin de ekşi
mayasını getirmişler. 120 yıllık Girit ekmeğimizi köyümüzde hala yapıyoruz ve
şu anda da pazarlama fırsatı bulduk. Mersinden Kadın Kooperatifi Başkanı Meral
Seçer ve Sayın Vahap Seçer Başkanımıza gidip rica ettik. Bu bizim için çok
büyük bir fırsat oldu. İnsanlar köye gelip almak zorunda kalıyorlardı. Her an
gelip alabilme durumları olmuyordu.Ama Büyükşehir Belediyesi’nin kocaman
kitlelere sunması bizim için çok büyük bir şans oldu. Satışlarımız da çok güzel
gidiyor. Kadınlarımız için de çok önemli gerçekten. Kendilerine güveni arttı.
Kendi emeklerinin karşılığını aldıkları için çok sevinçliler”diye konuştu.
“Üretimin
hijyenik ve kontrollü şekilde yapıldığından emin oluyoruz”
MER-EK
Halk Ekmek Fabrikası’nın Gıda Mühendisi Dilara Aytuttu, kadınların ürettiği
Girit ekmeklerini alıp satış büfelerinde vatandaşlara ulaştırdıklarını
vurgulayarak, “Üretimin hijyenik ve
kontrollü şekilde yapıldığından emin oluyoruz. Üretimden satışa kadar tamamen
gözetimimizde oluyor. Kadınlar tarafından üretilen ekşi mayalı Girit ekmekleri
Halk Ekmek Büfelerimiz aracılığıyla vatandaşlarımızın sofrasına geliyor.
Vatandaşlarımız gönül rahatlığıyla tüketebilirler” dedi.
“Atalarımız
gelirken tüm mal varlıklarını bırakıp ekşi mayayı getirmişler”
Üreticilerden
Handan Şen, Girit ekmeğinin kendileri için büyük öneme sahip olduğuna dikkat
çekerek, “Atalarımız Girit adasından
gelirken tüm mal varlıklarını bırakıp bu ekşi mayayı kurutup getirmişler.
Atalarımızdan kalan bu mirası 120 yıldır yaşatıyoruz. Mersin Büyükşehir
Belediyesi’ne de çok teşekkür ediyoruz. Artık bu ekmekleri tüm Mersin’e
yayabiliyoruz” dedi.
“Bu ekmeğin
yapılım süreci 6-6,5 saat”
Üreticilerden
Medine Yalçın, 36 senedir aynı mahallede yaşadığını vurgulayarak, “54 yaşındayım. Ekşi mayalı ekmeklerimiz
Girit adasından gelmiş, kayınvalidemden öğrendim, yıllardır yapıyoruz veyiyoruz.
Daha önceden kırsal bölgelerdeki etkinliklerimizde satıyorduk. Sayılı insanlara
satıyorduk. Sağ olsun Vahap Seçer bize destek oldu, bütün insanlarımıza tanıtılıyor,
kulübelerde satılıyor” dedi.Girit ekmeğinin yapım sürecinden de bahseden
Yalçın, “Bu ekmeğin yapılım süreci 6-6,5
saat” diye konuştu.
“Evimizi geçindiriyoruz,
çocuklarımızı okutuyoruz”
Üreticilerden
Belda Yalçın da yaptıkları üretimle ilgili olarak,“Fırının başında olmak çok zor bir iş. Sıcak çünkü. Bize bir motivasyon
oldu. Büyüklerimizin miraslarını yürütüyoruz.Büyükşehir Belediye Başkanımızın bize
verdiği büyük destekten çok mutluyuz. Evimizi geçindiriyoruz, çocuklarımızı
okutuyoruz. Zorluklarla uğraşıyoruz ama çok şükür iyiyiz” ifadelerine yer
verdi.
“Atalarımız bu
ekmeğin mayasını gelirken oradan getirdiler”
Girit
ekmeği yapan üretici kadınlardan 56 yaşındaki Nilüfer Biçer, doğduğundan bu
yana Bağcılar İhsaniye Mahallesi’nde yaşadığını söyledi. Girit göçmeni olduğunu
da sözlerine ekleyen Biçer, “Atalarımız
bu ekmeğin mayasını gelirken oradan getirdiler. Babaannem çektiklerini
anlatırdı. Kuyunun içinde buğdaylarını, küncülerini, zeytinlerini,
zeytinyağlarını bırakıp kaçmak zorunda kalmışlar. O hayatı yaşamışlar. Onları
dinlerken ağlıyordum. Şimdi köyümüz, insanlarımız hep dağıldı. Biz şu köyde hep
birlikte dostlukla, güzellikle yaşamaya devam ediyoruz ve ben köyümü de
insanlarımı da çok seviyorum. Girit’in kültürünü ve ekmeğini çok seviyorum”
dedi.
“Bu ocak
sayesinde 2 tane daha arkadaşım ev geçindirmeye çalışıyor”
Mezitli
ilçesi Kuyuluk Mahallesi’nde 2 arkadaşıyla birlikte yufka ekmek üreten Nuriye
Gürpınar, buradan kazandığı parayla 3 çocuğunu okuttuğunu söyledi.
Çocuklarından birisinin mühendis olduğunu vurgulayan Gürpınar, “Kazandığım parayla çocuklarımı okuttum.
Okutuyorum hala. Evimi geçindiriyorum. Başka bir gelirim yok. Meral Hanım’ın
sayesinde de iyi para kazanıyoruz. Bu ocak sayesinde 2 tane daha arkadaşım ev
geçindirmeye çalışıyor. Beraber çalışıyoruz. Bu kazanç olmasa, destek olmasa
zor duruma düşerdik. Mersinden Kadın Kooperatifi bütün kadın kooperatiflerine
güç veriyor, biz de arkasındayız. Tüm kadınlar güçlüyüz. Yıkılmadık,
yıkılmayacağız” diye konuştu.
0 Yorumlar